Deze 30 tochten (1.500 km) geven een indruk van de geschiedenis zoals die in het Nederlandse landschap bewaard is gebleven; Drentse hunebedden, Veluwse stuwwallen, Friese terpen, Twentse bergen, monumenten, grafheuvels en prehistorische graven. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft deze routes ontwikkeld. Ik heb ze gefietst en geactualiseerd. De GPS-gegevens kunt u downloaden en gebruiken.
Franker, Wijnaldum, Pietersbierum, Oosterbierum, Firdgum en Dongjum. Je fietst door een landschap waarin je zowel de zestiende-eeuwse verkavelingpatronen en dorpen tegenkomt, als de oeverwallen waarop prehistorische bewoning was. Lengte 35 km
Download GPS eXchange Format
Door bedijkingen en inpolderingen verdween de zeearm tussen Westergo en Oostergo en maakte de Middelzee rond 1500 plaats voor het Bildt. Je fietst door een landschap waarin je zowel de zestiende-eeuwse verkavelingpatronen en dorpen tegenkomt, als de oeverwallen waarop prehistorische bewoning was. Lengte 65 km
Download GPS eXchange Format
Op de kwelderwallen en de opgeworpen terpen woonden vanaf de zesde eeuw v. Chr. mensen. De bewoners van het Friese gewest Oostergo, dat zoveel als oostelijk eiland betekende, bleken naast landbouwers ook uitstekende handelaren. Zij onderhielden rond het begin van onze jaartelling een levendige handelsrelatie met hun Romeinse bondgenoten. Ferwert is al meer dan duizend jaar als centrum van Oostergo. Lengte 30 km
Download GPS eXchange Format
Tussen de laatste twee IJstijden 125.000 jaar geleden, kwam de eerste mens, de Neanderthaler, naar Friesland. Duizenden jaren bewoonde hij het het land van de rond Achtkarspelen. Een nieuwe IJstijd dwong hem naar het zuiden. Ongeveer 14.000 jaar geleden steeg de temperatuur en trokken weer mensen naar Friesland. Achtkarspelen veranderde nog in een veenmoeras maar in de vroege Middeleeuwen keerde de mens definitief terug. Pingoruïnes, restanten van prehistorische ijsheuvels, wijzen op de tijd dat het land door ijs bedekt was. Lengte 75 km
Download GPS eXchange Format
De eerste bewoners hoogden hun erven op, veelal met huisvuil en mest, om overstromingen te voorkomen. Nog altijd vormen deze zogeheten wierden ankerpunten in het Hoogelandse landschap en herbergen zij archeologische geheimen. Ook groef de mens maren en prielen om de afwatering te verbeteren. Vanaf de twaalfde eeuw moesten aangelegde dijken de bewoners beschermen tegen de zee. De dijken werden opgehoogd, maar beschermden nog niet altijd voldoende: bij de Kerstvloed van 1717 kwamen duizenden mensen om. Lengte 55 km
Download GPS eXchange Format
Ten noordwesten van stad Groningen ligt een van de oudste cultuurlandschappen van Nederland: Middag-Humsterland. Waar een groot deel van ons land gekenmerkt wordt door de kaarsrechte lijnen van moderne wegen en perceelsgrenzen, is hiervan in Middag-Humsterland weinig te merken. Geen weg of sloot loopt recht. Lengte 50 km
Download GPS eXchange Format
Het landschap rond Zeerijp en Loppersum herbergt: 160 wierden, 39 borgen of versterkte huizen, dijken, oude kerken en kerkhoven. Eeuwenlang was het gebied een trechtervormige wadvlakte, waar de rivier de Fivel doorheen slingerde. De eerste bewoners waagden zich op hoge oeverwallen en bouwden daar wierden om droog te kunnen wonen wanneer het water steeg. Het gebied was vrijwel onbegaanbaar tot het vanaf de tiende eeuw werd ingedijkt, afgedamd en ingepolderd. De Fivel verzandde verder en het gebied kreeg een naam: Fivelgo. De ontginningen leidden tot grote welvaart. Lengte 45 km
Download GPS eXchange Format
Zand, veen en klei karakteriseren het landschap van Midden-Groningen. De langgerekte keileemrug die van Harkstede naar Siddeburen slingert, is de centrale as van het gebied. Dekzandkoppen en pingo’s (vorstheuvels) zijn overblijfselen uit de laatste ijstijd en nog goed te zien. Na de IJstijden brak een nattere periode aan met veenontwikkeling. In de Oude Steentijd (300.000 – 9000 v. Chr.) bewoonden de rendierjagers het gebied. Vanaf de Middeleeuwen lukte het om moerasbos en onherbergzame venen om te vormen tot bewerkbaar cultuurlandschap. Lengte 45 km
Download GPS eXchange Format
De Landweer: een met bomen beplante wal markeert de oostgrens van Friesland. Het gebied is een uitloper van het prehistorische Drents plateau op Fries grondgebied. In de loop der eeuwen passeerden verschillende mensen de grens. Rendierjagers, trechterbekerboeren, monniken, krijgsbendes (van Drentse, Spaanse en Duitse komaf). In het dal van het Koningsdiep bij Wijnjewoude werd een vuurstenen vuistbijl gevonden van meer dan 50.000 jaar. Enkele oeroude tracés bestaan nog. Gedurende de Tachtigjarige Oorlog bewaakten verdedigingswerken de Friese grens. Lengte 20 km
Download GPS eXchange Format
De plaatsnamen Vries, Peize, Zeijen, Peest en Norg zijn afkomstig uit de prehistorie in dit archeologisch rijke gebied. Typerend zijn de celtic fields (eeuwenoude akkercomplexen), grafheuvels en hunebedden. Maar ook veentjes, zoals Bolleveent bij Zeijen. Hier werden in de Romeinse Tijd mensen offers aan goden gebracht zoals het ‘Meisje van Yde’. Lengte 40 km
Download GPS eXchange Format
Ooit diende het pad in het hoogveenmoeras als verbinding tussen hoger gelegen gebieden. Bij Smilde ligt, naast een fietspad, een reconstructie van dit houten pad uit de late ijzertijd. Het origineel moet tussen 360 en 70 v. Chr. zijn aangelegd. Waarschijnlijk werd het pad al snel overwoekerd door het veen. Lengte 40 km
Download GPS eXchange Format
Het kortste hunebed én een van de langste liggen bij het Drentse dorp Eext. Deze grafheuvels D13 en D14, zijn 4m en 18m lang. Alle Drentse hunebedden zijn op dezelfde manier geconstrueerd. De grafheuvels zijn gebouwd door de boeren van de Trechterbekercultuur (3400 tot 2850 v. Chr.). Ook begroeven ze hun doden in steenkisten (miniversies van een hunebed, zonder dekstenen). Grafheuvels en jongere urnenvelden liggen vaak dichtbij elkaar langs prehistorische regionale verbindingsroutes. Lengte 15 km
Download GPS eXchange Format
In de boswachterij bij Sleenerzand ligt een celtic field, een prehistorisch akkercomplex. Het landbouwsysteem dat boeren in Drenthe twintig eeuwen geleden hanteerden, is nog herkenbaar. De verschillende veldjes zijn met wallen afgescheiden. Sleen en de omringende dorpen Oosterhesselen en Zweeloo, behoren tot de oudste dorpen van Nederland. Hun namen stammen vermoedelijk uit de preshistorie. Lengte 45 km
Download GPS eXchange Format
Rond Borger, hunebeddenhoofdstad van Nederland, liggen elf monumenten van de Trechterbekercultuur. De grootste steen van het hunebed weegt 22 ton. Bij opgravingen werden werktuigen, sieraden, aardewerk (trechterbekers) in de hunebedden gevonden. De Trechterbekercultuur verdween rond 2800 v. Chr. Hun grafkelders markeren al 5.500 jaar het Drentse landschap. Een fietstocht met akkers, bossen, heide, beekdalen, dorpen, archologische monumenten, een schaapskooi, grafheuvels, een tracé van een prehistorische weg en een pingoruïne (overblijfselen van een ijsheuvel). Lengte 20 km
Download GPS eXchange Format
Een veenmoeras scheidde Oost-Drenthe van het Duitse Emsland. Het moeras tussen het Emsdal en de Hondsrug, dat zich uitstrekte over tienduizenden hectares, werd doorkruist via drogere passen en kunstmatige houten paden. De overeenkomsten zijn de prehistorische hunebedden, gebouwd door de boeren van de Trechterbekercultuur en de grafheuvels. Bovendien kennen beide gebieden een hoogte die ontstaan is in de IJstijden. Opgestuwd keileem en dikke pakketten dekzand vormden in Drenthe de Hondsrug en in het Emsland de Hümmling. Lengte 180 km
Download GPS eXchange Format
Bij Markelo, zeven bergen en drie heuvels. Ze zijn tussen de 30m en 40m hoog en de Herikerberg 46m. Eeuwenlang een rituele plekken voor rechtspreken, huldegingen, bedevaarten en grafheuvels. In en rond het dorp Markelo woonden in de vroege Middeleeuwen al mensen. Het eerste deel in de naam refereert aan de marke, een oude Nederlandse bestuurseenheid. Loo staat voor het vele en dichte bos in dit gebied. Lengte 30 km
Download GPS eXchange Format
Bij Lochem stroomt de prehistorische rivier, de Berkel. Ooit was zij wel tien kilometer breed en dronken neushoorns haar water. Ook bepaalde de Berkel dat de eerste bewoners zich vestigden op kleine eilandjes, op veilige afstand van het water. De boeren, na 3400 v.Chr., legden akkers op de hoge oevers aan en lieten op de lage gronden het vee grazen. In de veertiende eeuw werd Lochem een stad met marktrechten, stadspoorten en een dubbele gracht, gevoed door de Berkel. Lengte 60 km
Download GPS eXchange Format
Een berg, een strand en een woudolifant. Botten in de grindlaag, een overblijfsel uit een interglaciaal, laten zien dat hier de Woudolifant leefde. Het grootste landdier in Europa. Ook zijn rond de berg urnenvelden uit ongeveer 1100 v.Chr., een laat-Romeins graf en vroegmiddeleeuwse nederzettingen gevonden. Lengte 45 km
Download GPS eXchange Format
Eibergen ligt strategisch aan de rand van het Oostnederlands plateau, direct naast de steilrand die de scherpe geologische overgang naar het Noordzeebekken aangeeft. Op deze plek waar het Berkeldal nauw is vloeien de Ramsbeek en de Berkel samen en kon men vroeger de rivier via een voorde oversteken. Lengte 40 km
Download GPS eXchange Format
Op deze centraal gelegen groene plek in de Achterhoek woonden al 12.000 jaar geleden mensen. Jagers en boeren. Lengte 50 km
Download GPS eXchange Format
Al vanaf de ijstijden, toen de woeste smeltwaterrivier de proto-Rijn, Nederland binnen stroomde, is dit gebied de belangrijkste watertoegang van ons land. De Romeinen legden rond het jaar nul al bij Fort Carvium, in de Bijland, een kolossaal waterwerk aan op de splitsing van de Rijn en de Waal. De ‘Moles’ was hier het eerste waterbouwkundige megaproject. Lengte 55 km
Download GPS eXchange Format
Het Winterswijkse landschap is ouder dan de piramides of Stonehenge. Al 5000 jaar hebben mensen aan dit landschap gewerkt. Zij hebben hier erven, akkers, houtwallen, maar ook bossen en beken aangelegd. Honderden generaties hebben zo subtiele sporen nagelaten van hun bestaan. Sporen die we terugvinden in de vorm van een urnenveld, een es, een oude boerderijplaats, de gracht van een verdwenen havezate of de wal van een middeleeuwse landweer. Lengte 90 km
Download GPS eXchange Format
Het Zuid-Hollandse landschap is gevormd door woeste en onvoorspelbare Maas en Rijn. Zij sneden geulen uit, stroomden het land binnen en zetten grind en zand af. Er woonden hier 5.000 jaar geleden al mensen. De 'donken' maakten menselijke aanwezigheid mogelijk. Deze verhogingen in het landschap zijn koppen van ondergrondse zandduinen. In het gehucht ‘De Donk’, steken de boerderijen zes meter boven de omgeving uit. Lengte 50 km
Download GPS eXchange Format
Vanaf 2500 v.Chr. bewoonden mensen het waterrijke gebied, legden dijken aan en wierpen terpen op. De Hollanders namen eind dertiende eeuw het West-Friesland van de vrije boerenrepubliek van in. In de vijftiende eeuw kreeg Schagen een kasteel en ontwikkelde het zich tot een belangrijk bestuurs- en marktcentrum. Lengte 65 km
Download GPS eXchange Format
De zeshonderd grafheuvels op de Veluwe dateren uit de Nieuwe-Steentijd en de Bronstijd. Na ongeveer 1100 v. Chr. wijzigde het grafgebruik ingrijpend: de meeste mensen werden gecremeerd en de as werd ingegraven in een urnenveld. Hier zijn de grootste Nederlandse urnenvelden. Het veld bevat de as van meer dan vierhonderd prehistorische bewoners. Lengte 60 km
Download GPS eXchange Format
Bij opgravingen zijn vuurstenen werktuigen gevonden die uit de tijd vóór de periode van landijs (300.000 – 100.000 v. Chr.) stammen. Tot de komst van de eerste boeren, rond 3400 v. Chr., was de menselijke invloed op het landschap nihil. Het boerenbestaan zorgde voor ontbossingen en ontginningen. De Veluwe telt ongeveer zeshonderd grafheuvels. Sommigen zijn wel 4.000 jaar oud. In de loop der eeuwen werden grafheuvels verwaarloosd, geëgaliseerd door boeren, ingenomen door konijnen of leeggeroofd door schatzoekers. Lengte 30 km
Download GPS eXchange Format
Een fietsroute door het dal van de Swalm. Het archeologisch onderzoek dat vanaf het begin van de vorige eeuw in de gemeente Swalmen, bij Roermond, leverde veel interessante gegevens op. In 1993 zijn diverse grafheuvels gerestaureerd en is een deel van de middeleeuwse landweer, waar deze bij de Swalm aansluit, gereconstrueerd. Lengte 30 km
Download GPS eXchange Format
Rijckholt / St. Geertruid. Langs grubben, groeven en graven in Zuid Limburg Lengte 30 km
Download GPS eXchange Format
Eine Fahrradtour entlang der Wasserschlösser. Von Arnheim ungefähr 600 km ohne Abkürzungen entlang der Schösser mit einem Burggraben in Nordrhein-Westphalen. Schöne flache Strecken durch Wälder, Wiesen, Dörfer und ländliche Gebiete. - / - Vanuit Arnhem ongeveer 600 km zonder inkortingen langs kastelen met slotgrachte in Nordrhein-Westfalen. De route is vlak en loopt door bossen, dorpjes en het platteland.
Meer over dit thema…
’LIMES’ en de ‘VIA BELGICA’. De limes, de noordgrens van het Romeinse rijk en de Via Belgica als route van de hoofdstad COLONIA (Keulen) naar GESORIACUM (Boulogne-Sur-Mer) aan de kust bij het Kanaal om de legers over te zetten naar BRITTANIA.
Meer over dit thema…
Tweeduizend kilometer aan fietstochten langs historische plekken en verhalen over wat daar gebeurde, zo’n 400 jaar geleden.
Meer over dit thema…
Als je op de oude spoorlijn fietst zijn kaarten overbodig en kun je kijken naar de omgeving; weilanden, bossen, oude vervallen stationnetjes, informatieborden over de geschiedenis en je wanen in een trein rond de eeuwwisseling in 1900.
Meer over dit thema…
Een boeiend thema om per fiets langs het front te fietsen. Achter op het boek staat: Het is een onalledaagse reisgids, voert de reiziger langs de bizarre sporen van de Eerste Wereldoorlog.
Meer over dit thema…
Vijfentwintighonderd kilometer aan fietstochten langs 200 veerpontjes via 21 tochten. Met de fiets op de trein naar het startpunt. Je kiest zelf waar je begint en eindigt. Altijd met de wind in de rug.
Meer over dit thema…
Fietstochten door de landschappen langs de grenzen van Nederland: akkers, duinen, bossen, heuvels, dijken, eilanden, zeeweringen, wadden.
Meer over dit thema…
Zo verander je een iPhone in een fijne GPS voor je fietstochten met de Open Source applicatie 'Open GPX Tracker'.
Meer over dit thema…
Een veertiendaagse (incl. drie rustdagen) fietstocht van 800km. Starten in Hoek van Holland - Harwich - Cambridge - Oxford - Isle of Wight - Brighton - Dover - Duinkerke en eindigen in Breskens. De nacht- of dagboot van Hoek van Holland naar Harwich moet je reserveren. Voor de boottocht terug, van Dover naar Duinkerke, kun je als fietser altijd wel mee en duurt een paar uur. De kust van België is niet zo mooi en stap je met fiets en al op de tram. De tram rijdt de hele kust langs en stap je in Kortrijk uit voor het laatste stukje van 25km naar Breskens. Hier neem je de pont naar Vlissingen en kom je op het station aan.
Meer over dit thema…